Chirugia stomatologiczna
Czyli jakie zabiegi wykonujemy
Chirurgia stomatologiczna
to dziedzina stomatologii skupiające się przede wszystkim na problemach związanych z różnego rodzaju schorzeniami twardych i miękkich tkanek jamy ustnej. Najczęściej wykonywane zabiegi chirurgiczne to:
- usuwanie uszkodzonych bądź zainfekowanych korzeni zębów,
- ekstrakcje zębów ( w tym usuwanie zębów mądrości)
- usuwanie zmian oraz guzów o charakterze łagodnym, (m.in. torbieli, włókniaków, brodawczaków),
- leczenie chorób ślinianek,
- przygotowywanie do dalszego leczenia protetycznego,
- leczenie przetok i ropni,
- plastyka wędzidełek warg oraz języka w terapii logopedycznej,
- odsłanianie zatrzymanych zębów,
- wstawianie implantów zębowych,
- regeneracja kości wyrostka zębodołowego.
Zawsze powinniśmy pamiętać, że sam ból nie jest dostatecznym powodem do ekstrakcji. Zabieg usunięcia zęba przez chirurga stomatologa wykonywany jest w ostateczności, gdy leczenie zachowawcze – kanałowe i protetyczne nie jest już możliwe. Nieodwracalne zapalenie miazgi i tkanek twardych oraz niedrożność kanałów lub niewystarczająca ilość tkanek zęba potrzebnych do jego odbudowy po leczeniu kanałowym zmusza do podjęcia takiego działania.
W naszym gabinecie chirurgii stomatologicznej w Białymstoku, usuwanie zębów wykonujemy także w sytuacjach, gdy pojawiają się stany chorobowe przyzębia, czyli tkanek otaczających ząb. Zęby stają się wówczas rozchwiane i mogą wypaść samoistnie. Ekstrakcję zaleca się też w nawracających stanach zapalnych tkanek przyzębia oraz gdy zęby umieszczone są poza łukiem. Złamane czy pęknięte zęby, będące efektem urazów również nadają się do usunięcia, podobnie jak te, które nie mieszczą się w kości szczęki lub żuchwy, zachodzą na siebie powodując stłoczenia i uniemożliwają prawidłowe leczenie ortodontyczne (przy założeniu aparatu).
Po ekstrakcji zęba mamy braki w uzębieniu co z czasem zaburza cały układ żucia – sąsiednie zęby mogą się przesuwać, następują negatywne zmiany w zakresie tkanek twardych i miękkich (zanik kości i dziąseł.
Odsłonięcie zęba zatrzymanego – zabieg ten w ogromnej większości dotyczy kłów. Kiedy mamy do czynienia z zaburzeniami prawidłowego wzrostu zębów, konieczne staje się ortodontyczne ich wyprowadzenie do łuku.
Może to być spowodowane nieprawidłowym kierunkiem umiejscowienia zawiązka zęba, zbyt małą szerokością szczęki, bądź też urazem z dzieciństwa.
Zabieg zawsze wykonujemy w znieczuleniu. Na podstawie badania radiologicznego (najczęściej jest to stożkowa tomografia komputerowa) określa się dokładne położenie zęba. Po chirurgicznym odsłonięciu, oraz przyklejeniu zamka ortodontycznego za pomocą zabiegów ortodontycznych po okresie 15-24 miesięcy ma on szansę uzyskać prawidłową pozycję w łuku szczęki.
Warto pamiętać że, nie zawsze jest to w pełni możliwe. Indywidualne warunki anatomiczne, niekorzystne położenie zęba zatrzymanego w stosunku do zębów sąsiadujących, może doprowadzić bowiem (w trakcie próby ustawienia go w pożądanym miejscu) do resorpcji (zaniku) korzeni tych zębów. Wówczas powinniśmy się zastanowić nad sensem dalszego leczenia ortodontycznego.
Czasami nie da się uniknąć usunięcia zęba zatrzymanego wskazane jest dopiero wówczas, kiedy sprowadzenie go do łuku zębowego niesie zbyt duże ryzyko dla zębów sąsiednich, albo gdy zabiegi chirurgiczno-ortodontyczne nie przynoszą dobrych rezultatów. Zabieg ten przeprowadza się łącznie z konieczną odbudową tkanki kostnej np. preparatem kościozastępczym, potem wszczepia się implant stomatologiczny.
Zatoki szczękowe zlokalizowane są po obu stronach twarzy w okolicach kości szczęki. Mają formę pustych przestrzeni, ale ich funkcja, wbrew temu, co można sądzić po ich wyglądzie, ma bardzo duże znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania człowieka. Do czego służą zatoki szczękowe? Ogrzewają wdychane powietrze, a także chronią mózgoczaszkę przed urazami. Stanowią też przestrzeń rezonacyjną, hamują przewodzenie dźwięku przez kości.
Ze względu na to, że zatoki szczękowe są połączone z jamą nosową, są szczególnie narażone na wszelkie infekcje bakteryjne i wirusowe oraz wrażliwe na występowanie różnego rodzaju stanów zapalnych. Czasami w przypadku zapalenia zatoki szczękowej wystarczające okazuje się leczenie farmakologiczne. Zdarza się jednak, że potrzebna jest interwencja w postaci zabiegu. Operacje zatok szczękowych mają miejsce również w przypadku powikłań po wykonanych zabiegach stomatologicznych.
Chirurgiczne usuwanie ósemek zazwyczaj wykonuje się przed rozpoczęciem leczenia ortodontycznego, ale wskazaniem do usunięcia zęba mądrości może być też jego zły stan lub nieprawidłowe położenie. Ósemki usuwa się, gdy są one wyrżnięte całkowicie, częściowo lub gdy są całkowicie zatrzymane w kości. W zależności od tego, jak położony jest ząb, lekarz dobiera odpowiednią metodę ekstrakcji.
Ekstrakcja zęba mądrości przeprowadzana jest w znieczuleniu miejscowym, dzięki czemu zabieg jest praktycznie bezbolesny. Po usunięciu ósemki lekarz zaszywa dziąsło, a szwy zdejmowane są po około siedmiu dniach od wykonania zabiegu. Chirurg może też wykonać opatrunek, który pomaga w wytworzeniu się skrzepu. Dzięki temu rana goi się znacznie szybciej.
Zabieg usunięcia zęba ósmego wraz ze znieczuleniem trwa ok 20-30 minut.
Kiedy podjąć decyzję o ekstrakcji zęba?
Ekstrakcję zęba każdy lekarz stomatolog powinien traktować jako ostateczność, a decyzję o takim zabiegu podjąć mając pewność, że leczenie zachowawcze nie będzie skuteczne.
Oprócz badania stomatologicznego, pomoc w uzyskaniu takiej pewności daje diagnostyka radiologiczna. Ona lekarzowi daje wiedzę o ilości korzeni, ułożeniu zęba, ewentualnych anomaliach anatomicznych. Pozwoli dokładnie zaplanować zabieg, uniknąć powikłań i wybrać skuteczny rodzaj znieczulenia.
Resekcja wierzchołka korzenia zęba to zabieg, który polega na chirurgicznym odcięciu fragmentu korzenia zęba oraz zabezpieczeniu wierzchołka specjalnym materiałem stomatologicznym.
Zabieg wykonywany jest najczęściej w przypadku zębów przednich z rozległym stanem zapalnym wokół wierzchołka korzenia, w których leczenie endodontyczne lub powtórne leczenie endodontyczne nie przyniosło oczekiwanych efektów w postaci eliminacji ogniska zapalnego.
Zabieg resekcji wierzchołka korzenia często pozwala uratować ząb, który ze względu na rozległy stan zapalny kwalifikowałby się do usunięcia. Zabieg taki jest wykonywany w znieczuleniu miejscowym.
Działania realizowane w ramach tzw. chirurgii przedprotetycznej; ich celem jest przywrócenie najbardziej optymalnych warunków w jamie ustnej do przeprowadzenia leczenia protetycznego;
To zabieg dotyczący zębów, które ze względu na swoje położenie (np. blokowanie przez inne zęby, nieprawidłowy kierunek wzrostu) pozostały w kości nie będąc widocznymi w jamie ustnej. Problem ten najczęściej dotyczy zębów mądrości (ósemek), oraz kłów w szczęce, a także zębów dodatkowych, nadliczbowych oraz zawiązków zębów stałych u dzieci i młodzieży.
Operacyjne usuniecie zęba jest zabiegiem bardziej skomplikowanym, niż "zwykła ekstrakcja".
Wskazaniem do usunięcia zębów zatrzymanych, są przewidywane działania ortodontyczne lub protetyczne, rozwijające się wewnątrzkostne torbiele zębopochodne o znacznym zakresie, jak również ucisk na zęby sąsiednie, powodujący możliwość resorpcji ich korzeni.
Należy pamiętać, że zabieg usunięcia zęba zatrzymanego, jest procedurą trudną, zawsze obarczoną większą ilością możliwych powikłań, ze względu na nietypowe usytuowanie zęba, oraz mogące wystąpić nieprzewidziane trudności śródzabiegowe.
Do najczęstszych powikłań podczas ekstrakcji zębów zatrzymanych należą:
- uszkodzenie nerwu zębodołowego dolnego podczas usuwania dolnych ósemek,
- perforacja zatoki szczękowej podczas usuwania górnych ósemek,